Julian Ursyn Niemcewicz (1758-1841) - sławny poeta, dramatopisarz i powieściopisarz, nauczyciel Szkoły Rycerskiej w Warszawie, współautor projektu Konstytucji 3 Maja, sekretarz Tadeusza Kościuszki podczas Insurekcji Kościuszkowskiej, sekretarz senatu w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim, był członkiem Dyrekcji Edukacyjnej Narodowej Księstwa Warszawskiego, a od 1815 r. Wydziału Oświecenia Narodowego Królestwa Polskiego, urzędów powołanych do sprawowania nadzoru nad działalnością oświatową. Z racji zajmowanego stanowiska w latach 1811 - 1828 wizytował szkoły na terenie całego kraju. Przejeżdżając z miasta do miasta zwiedzał wsie i miasteczka etapowe oraz pilnie obserwował ich mieszkańców. Relację z podróży opisał w formie pamiętnika, który zatytułował „Podróże historyczne po ziemiach polskich między rokiem 1811 a 1828 odbyte". Wydano go w formie książkowej kilkadziesiąt lat później, dopiero w 1858 r., w Paryżu; Petersburgu, przez A.Francka, B.M.Wolffa a w 1859 roku wersję wzbogaconą drzeworytami. J. U. Niemcewicz pierwszą podróż rozpoczął w 1811 r. od zwiedzania Krakowa, Sandomierza i Lublina. Następnego roku wyjechał do Prus Królewskich. W 1816 r. objeżdżał Wołyń. W 1817 r. udał się w podróż do Gdańska i Królewca. Następnego roku przez Podole i Ukrainę dotarł aż do Morza Czarnego. W 1819 r. podróżował po Litwie i następnego roku po Galicji. W 1821 r. objechał Śląski i Wielkopolskę. Ostatnią jego podróżą była wyprawa na Podlasie w 1829 r. W podróżach szukał pamiątek historii Polski, zbaczał z drogi, aby obejrzeć jakąś bogata bibliotekę lub miejskie archiwa, zabytkowe świątynie, ruiny zamków. Zwiedzał pola dawnych bitew, odczytywał napisy na pomnikach i grobowcach. Jednocześnie nie pominął żadnej polskiej fabryki, cieszył się z dobrze uprawianej roli, bolał nad upadkiem zamożności mieszkańców i panującym brudem w wielu miasteczkach. Na uwagę zasługuje fakt, że podróż Niemcewicza przypadała na okres wojen napoleońskich. Autor przemierzał tereny, które były świadkiem przemarszu wojsk napoleońskich w kampanii 1806-1807 oraz zaledwie trzy miesiące wcześniej wymarszu Wielkiej Armii na Rosję. Przemierzał miasta z kościołami zamienionymi na lazarety i magazynami pełnymi rezerw wojskowych. Miasteczka i wsie zubożałe w wyniku przeprowadzonych kontrybucji i rekwizycji.

Kroniki polskie zostały wydane w opracowaniu syna Bielskiego, na podstawie jego wcześniej opublikowanych Kronik wszystkiego świata dzieła czytanego i wydawanego trzykrotnie w Rzeczpospolitej XVI w., przekładanego także na inne języki. Bielski wywarł wielki wpływ na kształt staropolskiej myśli historycznej, współtworzył wizję dziejów Polski jako połączenia historii świętej z historią świecką. Z tego powodu współcześni historycy uznają jego dzieło za takie, które jest początkiem historiografii polskiej. Kroniki… Bielskiego są wielkim zabytkiem literatury staropolskiej, ważnym źródłem dla nauk historycznych, dla samej historii Polski, historii literatury. Jest to też dzieło, które dzisiaj może budzić zainteresowanie czytelników spoza środowisk akademickich, o czym świadczyć mogą przykłady Anonima, Kadłubka, Haura, Paska, Kitowicza itd.

Praca Leona Zienkiewicza jest jednym z pierwszych opracowań dotyczących polskiego stroju ludowego (wcześniejsze są prace Łukasza Gołębiowskiego czy Jana Matejki), w którym obok rycin prezentujących strój danego regionu, znalazło się miejsce na krótkie etnograficzne charakterystyki regionów. Wyjątkowość dzieła Zienkowicza polega na tym, że zostało wydane we Francji przybliżając czytelnikowi zagranicznemu (francuski był wówczas lingua franca) część ludowej kultury polskiej, która dla romantyków w Europie stanowiła wówczas inspirację, wypełniając lukę jaka istniała w prezentacji strojów ludowych Europy (na Zachodzie wcześniej wydano podobne opracowania). Ważnym elementem dzieła było to, że zawierało kolorowe ilustracje, co dziś daje szansę na prześledzenie nie tylko zmian form, ale także upodobań estetycznych i symboliki kolorów używanych w strojach.